ดอยปู่หมื่น

  ดอยปู่หมื่น

ที่มาของชื่อดอยปู่หมื่นมาจากชื่อของผู้นำชนเผ่าในอดีตที่ชื่อ แตงเต้า เป็นชาวชนเผ่ามูเซอแดงที่อพยพมาจากทิเบตตอนใต้มาตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณนี้ และปกครองชุมชนมายาวนานจนได้ยศหมื่นแตงเต้า เมื่ออยู่จนแก่เฒ่าจึงเรียกว่าดอยปู่หมื่น ในปัจจุบันเชื้อสายของปู่หมื่นก็ยังคงเป็นผู้นำชุมชนต่อกันมาเรื่อยๆ จนปัจจุบันเป็นรุ่นที่ 3 โดยรุ่นที่สองคือนายจะฟะ เป็นลูกเขยของปู่หมื่น เคยรับเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 และพระราชินีในปี 2513 ซึ่งตอนนั้น นายจะฟะได้เข้าเฝ้าและรับต้นชาอัสสัม ชาป่าพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทำให้นายจะฟะและชาวบ้านประกอบอาชีพปลูกชามาจนถึงปัจจุบัน และในรุ่นที่สามก็คือรุ่นของนายเจริญ ที่สืบสานอาชีพปลูกชา แปรรูปชา และสร้างรายได้จากการท่องเที่ยวชุมชน นำความยั่งยืนมาให้คนในชุมชนอีกด้วย

ดอยปู่หมื่น อยู่ที่ ตำบลแม่สาว อำเภอแม่อาย ระยะทางห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ ประมาณ 174 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณ 4 ชั่วโมง เป็นเส้นทางผ่านในการขึ้นดอยผ้าห่มปก ชุมชนปู่หมื่น ตั้งอยู่บนเทือกเขาแดนลาว ในเขตท้องที่ตำบลแม่สาว อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ ระยะทางห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ ประมาณ 174 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณ 4 ชั่วโมง ก็จะได้พบกับทัศนียภาพอันสวยงาม รวมถึงวิถีชีวิตของชาวเขาเผ่าลาหู่อีกด้วย

ย้อนไปกว่าร้อยปี มีชนเผ่ากลุ่มหนึ่งนามว่า "ลาหู่" หรือ "มูเซอแดง" ซึ่งอพยพลงมาจากประเทศจีน ก่อนที่จะเข้าพม่า และเข้ามาเลือกปักหลักในแผ่นดินไทย ณ ขุนเขาแห่งนี้ โดยมีผู้นำชนเผ่าชื่อ นายปู่หมื่น (นายแตงเต้า) ที่ได้ปกครองชุมชนเรื่อยมาจนแก่เฒ่า ชาวบ้านจึงเรียกว่า "ปู่หมื่น" ดอยแห่งนี้จึงถูกขนานนามว่า "ดอยปู่หมื่น" ชาวบ้านประกอบอาชีพการรับจ้างเก็บใบชา และทำงานรับจ้างดูแลป่าไม้ของกรมป่าไม้ รวมไปถึงการปลูกกาแฟพันธุ์อาราบิกาจำหน่าย จากอดีตเคยเป็นแหล่งปลูกฝิ่นแหล่งใหญ่แห่งหนึ่งของจังหวัดเชียงใหม่ด้านติดชายแดน อาชีพของเกษตรกรจะทำไร่เลื่อนลอย มีการบุกรุกถางป่าเพื่อปลูกพืช ทำให้สภาพป่ากลายเป็นเขาหัวโล้น พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 เสด็จฯ เยี่ยมชาวไทยภูเขาที่บ้านปู่หมื่นในปี 2515 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ได้เสด็จฯ ที่บ้านดอยปู่หมื่นและได้พระราชทานต้นชาให้นำมาปลูกที่บ้านปู่หมื่น นับเป็นชาต้นแรกที่ปลูกและขยายพันธุ์แก่เกษตรกรในพื้นที่ เป็นชาสายพันธุ์อัสสัม เกษตรกรจะออกไปเก็บใบชาช่วงเวลาเช้า และนำมาคั่วด้วยเตาแบบโบราณที่ใช้ฟืนเป็นเชื้อเพลิง ผึ่งลมให้แห้งแล้วบรรจุถุง ส่งจำหน่ายให้กับผู้บริโภคใบชาแบบดั้งเดิม ปัจจุบันนี้ บ้านดอยปู่หมื่นเป็นหมู่บ้านที่มีพื้นที่ปลูกชาอัสสัมมากที่สุดแห่งหนึ่ง โดยปลูกบริเวณรอบๆ หมู่บ้าน ทุกบ้านสะอาด สะดวกพร้อมที่จะรับนักท่องเที่ยวเข้าชมและพักผ่อนแบบโฮมสเตย์ ชมต้นชาต้นแรกที่ได้รับพระราชทานจากในหลวง นักท่องเที่ยวเยี่ยมชมโรงงานผลิตชา กิจกรรมร่วมเก็บใบชา ท่องเที่ยวน้ำตกปู่หมื่น ชมวิถีชีวิตและการละเล่นของชาวไทยภูเขาเผ่าลาหู่

นอกจากนี้ ชุมชนปู่หมื่น ยังมีเส้นทางเดินป่าเพื่อชมธรรมชาติและความงามของน้ำตกอีกด้วย นั่นคือ ‘น้ำตกปู่หมื่น’ หรือที่ชาวบ้านเรียกกันว่า ‘น้ำตกงวงช้าง’ ซึ่งน้ำตกปู่หมื่นเป็นน้ำที่ไหลมาจากดอยผาหลวง (ดอยผ้าห่มปก) ความโดดเด่นของน้ำตกปู่หมื่น คือมีลักษณะเหมือนงวงช้าง ซึ่งเกิดขึ้นโดยธรรมชาติ เมื่อกระแสน้ำได้ไหลไปกระทบกับหลุมบนหินที่อยู่ตรงกลางของระหว่างชั้นแล้ว จะพุ่งขึ้นไปฟุ้งกระจายเป็นฝอยโค้งซึ่งมีลักษณะคล้ายงวงช้างที่สวยงามมาก ถือได้ว่าเป็นสิ่ง มหัศจรรย์ทางธรรมชาติที่หาชมได้ยาก และที่นี่มีความอุดมสมบูรณ์มีน้ำตลอดทั้งปี

  ที่อยู่ ติดต่อ: กลุ่มวิสาหกิจท่องเที่ยวชุมชนดอยปู่หมื่น คุณเจริญ ไชยกอ โทร. 082-190-5957

ขอบคุณข้อมูลจาก Villagetourism.tourismthailand.org